ZAFERİMİZ 100 YAŞINDA / Deniz ÇAKILTAŞ

ZAFERİMİZ 100 YAŞINDA / Deniz ÇAKILTAŞ

Merhaba, ben Deniz Çakıltaş. Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi 11.sınıf öğrencisiyim. 2022 yılının Zafer’in 100.yılı olması dolayısıyla “Zafere Ses Veren Gençler” isimli proje çalışması kapsamında yazdığım yazıyı sizlere sunacağım. Bu yıl Zafer’in 100.yılı.
***
Bildiğiniz üzere bu yıl birçok başlık atıldı: Zaferin 100. Yılı, Büyük Taarruzun 100. Yılı, Büyük Zafer’in 100.yılı gibi.
26 Ağustos 1922, Başkomutan Mustafa Kemal PaşaKocatepe’de yerini aldı. Topçu ateşleriyle şafak vakti başlayan harekatın devamında Türk askeri, sabahın ilk ışıklarıyla hücuma geçti. 27 Ağustos günü Afyonkarahisardüşman işgalinden kurtarıldı. Ardından da 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar-Çalköy çevresinde Başkomutanlık Meydan Muharebesi kazanıldı. 9 Eylül 1922’de de Türk ordusu İzmir’e girdi. Bunun adı ZAFER idi. Bu tarihi zafer, günümüze kadar Zafer Haftası etkinlikleri ile kutlandı.
***
Elbette tüm Türkiye’de Zafer Haftası ile ilgili büyük etkinlikler oluyor. Fakat Afyonkarahisar bu savaşın başladığı topraklar olması sebebiyle yıllardır Zafer Haftası etkinliklerine şehrimizde ayrı bir önem önem veriliyor. Ne yapıldı o zaman 100 yıl boyunca bu şehirde? Ya da yapılan etkinlikler nasıl değişikliklere uğradı şimdiye kadar? Bu yıl Tarih öğretmenim Muhammet Öztürk sayesinde dahil olma şansı yakaladığım Tübitak projesinde bu 100 boyunca Zafer Haftası etkinliklerinde neler yapılmış olduğunu ayrıntılı bir şekilde öğrendim. Afyonkarahisar yerel basınında 100.yıllık Zafer Haftası etkinliklerini inceledik. Benim için gerçekten verimli geçen bir süreçti. Elbette şu an size bunların hepsinden bahsedemem. Fakat daha çok bilgi sahibi olduğum 1960-1980 yılları arasında yapılan etkinliklerin birkaçını anlatabilirim.
***
1960’lı yıllara giriş yaparken benim en çok dikkatimi çeken 1960’lı yıllarda bulunan Türkeli Gazetesi’nin kurucusu olan ve gazetede yazarlık yapan Saadettin Aygen’in yazdığı yazıyla 4 yıl boyunca etkinliklerin zirveye ulaşması oldu. Dr. Saadettin Aygen 1961 yılında gazetede bir yazı paylaşıyor. “Zafer Festivali” başlıklı bir yazı. Bu yazıda etkinlilerin daha turistik bir yapıya kavuşturulması gerektiğini belirtmiş, bunun için Kahramanlık Gecesi yapılmalı, folklor gecesi düzenlenmeli, devlet tiyatroları gösteriler yapmalı, Cumhurbaşkanlığı yurttan sesler ekibi ve askeri bandolar konser vermeli, büyük bir mehter takımı getirilmeli, savaş alanlarına geziler yapılmalı gibi birçok öneriler sıralamış. Ve sonraki üç yıl etkinlikler bu yazı sayesinde zirveye ulaşmış. Hatta 1964 yılında birçoğumuzun tanıdığı Türk şair Behçet Kemal Çağlar’ın bu etkinlikler için “Bu kadar hareketli, bu kadar değişik bir hafta şimdiye kadar yapılmamıştır” cümlesi beni gerçekten şaşırtmıştı.
Yine 1966 yılında Giresunlular Şehitliğinde bir tören yapılması fikri Sadettin Aygen tarafından ortaya atılmıştır. 29 Ağustos’ta Giresunlular Şehitliğinde tören yapalım” yazısı bir başlangıç oluyor.Yine 1969 yılında Saadettin Aygen 30 Ağustos’ta neden Afyonkarahisar’da etkinlik yapılmadığı ile ilgili gazetede bir yazı paylaşmış ve sonrasında 30 Ağustos Afyonkarahisar’da da kutlanmaya başlamış. Böylece o yıllarda şehrimizde sadece 26-27 Ağustos’ta etkinlikler yapıldığını da öğrenmiş olmuştum. O tarihe kadar 30 Ağustos törenleri için Afyonkarahisarlılar Dumlupınar’daki törenlere katılmakta idi.
1970 yılında gazetelerde bir yazı dikkatimi çekti. Başlığı “30 Ağustos Zafer Bayramı- Atina”. Bu yazıda Yunanistan’ın 30 Ağustos’u bizim gibi Zafer Bayramı olarak kutladığı bahsediliyor ve bunun nedeni olarak ise Yunanistan’ın yıllar öncesinde II.Dünya Savaşı’nda Nazilere karşı aldığı galibiyet gösterilmiş. Haberde de “Yunanlılar 15 gün hazırlık yapmışlar ve amaçları Anadolu’da aldıkları yenilgiyi unutturmaktır.” şeklinde bir cümle yer almış. Bunca yıl sonra sırf bize karşı yenilgilerini unutturmak için II.Dünya Savaşı’ndaki bir galibiyeti kutlamaları nedense beni güldürmüştü bunu okurken.
1970 yılında “Bayrak Şairi” Arif Nihat Asya geliyor Afyon’a; Zafer Haftası etkinliklerine katılıyor. 1972 yılında Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay kutlamalara katılıyor. 100 yıllık süreçte Cumhurbaşkanı ve Başbakan düzeyinde çok fazla bir katılım yok. Bu nedenle bu onun katılımı tarihi anlamda önemli. 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası yapılan törenler daha coşkulu geçiyor. “26 Ağustos Silahlı kuvvetler günü oldu”başlıklı haberler görüyoruz.Ve bir maç oynanıyor İzmir’de… Zafer Kupasının finalini bu akşam Fenerbahçe ve Beşiktaş oynuyor. Yıl 1975… Afyon’un misafiri var; Afganistan Büyükelçisi Muhammed Said… Onun katılımı çok önemli bir şekilde yerel basına yansıyor. 1976 yılında Zafer Fuarı ilk kez açılıyor.
Son olarak ise 1978 yılında yapılan bir habere değineceğim. Bu haberin önemli olmasının nedeni etkinliklere büyük ölçüde yön veren Osman Atilla’nın o yıl vefat etmesi ve yine gazetelerde de “Zafer Haftası bu sene geçen senelerden daha sönük geçeceğe benziyor” ve “Osman Atilla’sız ilk Zafer Haftası” gibi başlıklar verilmesi. Osman Atilla’dan kısaca bahsedecek olursam kendisi şair, yazar ve aynı zamanda kutlamalarda okuduğu şiirlerle şehrimize Arif Nihat Asya gibi ünlü şairlerin gelmesini sağlayan birisi. Ve bunlarla beraber 1965 yılında Afyon Milletvekili olmuş, 1969 yılında da Kültür Bakanı olmuştur. Zafer Haftası etkinliklerinin Afyon’da renkli ve etkinliklerle dolu geçmesi için çok çalışmış. Hemşerileri için, bizler için, söylediği dize ile bitirmek isterim “Herkes beni Ankara’larda sanır, Afyon’da bir dam çökse yüreğim parçalanır!”
***
1960-1980 arasındaki Zafer Haftası etkinliklerinden bahsettim kısaca… Hem öncesinde hem sonrasında Zafer Haftası kutlamaları devam etti.
Şimdi yıl 2022. Büyük Zafer’in 100.yılını kutluyoruz. Bir genç olarak diyorum ki. “Bu coşku hiç bitmeyecek.”
Zafer’in 100.yılı kutlu olsun.

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM