KADIN BİLGELER

KADIN BİLGELER

Fas’ta 859 yılında Fatma el Fihri tarafından kurulan El- Karaviyyin Üniversitesi kurulduktan yüzyıllar sonrasına kadar eğitim ve öğretim üzerinde derin bir etkiyi sahip olmuştur. Tarih boyunca çok sayıda ünlü bilgin ve bu üniversiteden mezun olmuştur. Önde gelen birçok Müslüman bilginin yanında Hristiyan, Yahudi bilgiler de yetişmiştir. Yahudi filozof Musa bin Meymun, Endülüs’lü coğrafyacı ve diplomat Hasan el-Vazzan, Müslüman filozof İbn Rüşd, tarihçi İbn Haldun bu üniversiteden eğitim alan ünlülerdendir. Bir cazibe merkezine dönüşen Karaviyyin medreseleri İslam dünyasının dört bir yanından âlimleri eğitim kadrosuna dâhil etmiştir. İbn Batuta gibi asırlar boyu ufkumuzu aydınlatacak âlimler yetiştirmiştir. Fatma el-Fihri babasından kalan parasal ve bilimsel mirasla dünyada ilk üniversitenin temellerini atan Müslüman kadın unvanıyla tarihe geçmiştir. El-Karaviyyin Üniversitesi Endülüs Camisi ile yan yana kurulmuşlardır. Karaviyyin Üniversitesi geçmişi Cambridge ve Oxford Üniversitelerinden yüzlerce yıl önce kurulmuştur. Avrupa’daki en eski üniversitesi kabul edeline Bolonya Üniversitesi’nden 200 yıl önce kurulmuştur. Kurulduğu ilk zamanlarda cami-üniversite kimliğini korudu. Akli ve nakli bilimlerin öğretildiği üniversite kimliğiyle öne çıkarken sonradan geçirdiği birçok restorasyonlarla cami kimliği ağır basacak bir yapı durumuna gelmiştir. Fatma el-Fihri parlak düşünceli bir önce kadın olarak dünyaca tanınan sistematik bir eğitim ve öğretim kurumunu hayata geçirerek bilimsel düşünceyi öne çıkaran ilk kadın bilgindi. Arkasında derin bir iz bıraktı. Eğitimin ne kadar önemli olduğunu görmüştür. Aynı zamanda öncü ve geniş bakış açısıyla, eserleriyle ünlü bir bilgin, bir kadın olarak anılmaktadır. Üniversitesi Akdeniz’de önemli bir entelektüel merkez olarak kabul edilir. Çok ünlü oluşu nedeniyle Auvergne’li Gebert’i bu üniversitede çalışmaya yöneltmiştir. Gebert daha sonra 999-1003 yılları arasında II. Sylverter adıyla papa oldu. Arap rakamlarını ve sıfır kavramını Avrupa’ya tanıttı. Tasavvuf düşünürü Muhammed el-Cezire bu üniversiteden eğitim aldı. Fatma el-Fihri Ortaçağ Avrupa toplumları karanlık dönemi yaşarken aynı çağda yaşayan bir kadın, zamanına meydan okuyarak eşsiz bir eğitim ve öğretim kurumunu hayata geçirdi. Bu Kuzey Afrikalı Müslüman bir kadının her sosyal sınıf ve her inançtan insanların hizmetine sunduğu bu kurum onun yenilikçi zihniyetinin ispatıydı. 1900’lü yılların başında ülkedeki seçkinler çocuklarını Fas’taki batı tarzındaki yeni okullara göndermeye başladıktan sonra bu üniversitenin cazibesi büyük ölçüde azaldı. Bununla beraber 1947 yılına kadar devlet eğitim sistemi içine alınmadı. 1957 yılında kimya, fizik ve yabancı dillerle ilgili bölümler açıldı. 1963 yılında modern devlet üniversitesi sistemi içine alındı.

Sosyal Medyada Paylaşın:
Önceki Yazı
Sonraki Yazı

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM